Światłowstręt

[No-qanek]

Hola, hola! To już w literaturze fantastycznej nie można napisać "Kierujemy się do trzeciej planety, krążącej wokół gwiazdy Słońce"?

SJP popełnia tu rzeczywiście pewien błąd, wypadało przy 1. definicji dodać "również Słońce".

A co do tekstu to oczywiście decydującą kwestią jest kontekst.
Mówiąc "lubię oglądać gwiazdy" nie komunikuję, że lubię się patrzyć na Słońce.

Bo wrażenie jest zupełnie inne, gdyby o to mi chodziło powiedziałbym "lubię oglądać Słońce". Przez co mówiąc o gwiazdach w pozanaukowym, pozapozaziemskim, itp. kontekście, czytelnik rozumie gwiazdy jako te małe punkciki na niebie. I chodzi tylko, że jasne punkciki, i że na niebie, i że jak jest ciemno.
Zrozumie, że chodziło o Słońce, jeśli podasz mu odpowiedni kontekst, si?

[neularger]

Hola, hola! To już w literaturze fantastycznej nie można napisać "Kierujemy się do trzeciej planety, krążącej wokół gwiazdy Słońce"?

Można. I można dostać ochrzan za nadopis. :)

SJP popełnia tu rzeczywiście pewien błąd, wypadało przy 1. definicji dodać "również Słońce".

A także Proximę Centauri, Procjona i Wężownika A. :)
Nq to nie przecież tak, że ludzie nie wiedzą, że Słońce nie jest gwiazdą. Po prostu kiedy mówią: "Patrzę w gwiazdy" mają na myśli tę "nienaukową", kontekstową (jak sam zauważyłeś) definicję niezawierającą Słońca i tyle. Po co komplikować?
Ale masz słuszną rację w SJP mogłaby się dodatkowa definicja. Taka bardziej "naukowa" (ale nie podejmuję się powiedzieć jak ona w zasadzie powinna wyglądać taka dodatkowa definicja)

Straszny oftop się robi. Zaraz przyjdzie Margo z moderatorskim młotkiem. :)

[in_ka]

(...)Straszny oftop się robi. Zaraz przyjdzie Margo z moderatorskim młotkiem. :)

ale to dlatego, że filozofia światła zaproponowana przez autorkę nie-jasna jest :),
a przy okazji taki uroczy drobiażdżek.

[No-qanek]

in_ko, śliczne i mądre to jest :D

neulargerze, ale SJP i tak już skomplikował. Co mnie obchodzi, że te punkciki są zrobione z gazu i plazmy?

A tamto zdanie jest złe z innego powodu.
Nie ma tu nadopisu, podobnie jak nie ma go w momencie, gdy mówimy o kapitanie Nemo, wiedząc, że ów Nemo jest kapitanem.
Błędny jest za to przecinek. On nam mówi, że załoga kieruje się do jakiejś trzeciej planety. Głupie, prawda? A potem mamy jeszcze informacja, że trzecia planeta ma kaprys krążyć wokół gwiazdy Słońce.
Bez przecinka jasno widać, że "krążenie wokół gwiazdy Słońce" jest obowiązkowe.

A najlepiej przeformułować zdanie na "trzecią z planet krążących...", bo zaprezentowane tu podejście do interpunkcji nie jest chyba oficjalnie uznanym przez słowniki :P

[Małgorzata]

Słowniki oraz podręczniki interpunkcji dopuszczają tzn. interpunkcję retoryczną. Znaczy, jest odrobina wolności, No-qanku*.

Nadal jednak nie przedstawiłeś argumentu, który obroniłby obowiązkowość sformułowania "gwiazda Słońce". Dla mnie to nadopis, bo Słońce to gwiazda, z definicji. A "kapitan Nemo" używany jest na tych samych zasadach, co np. "doktor Nowak". Nieco inna kwestia niż "gwiazda Słońce", IMAO. Pomijając nawyk wynikający z lektury, gdzie po prostu tak nazwano bohatera - stąd traktowanie szarży i nicka jako jednej nazwy dwudzielnej. :P

Jednakowoż zerknęłam do SJP i zdębiałam. Chyba nikt do dawna nie zaglądał do pojęć podstawowych czy powszechnych. Sprawdza się terminy naukowe i długie trudne słówka, ale chyba nikt nie pokusił się o nieco precyzyjniejsze wyjaśnienie, co to znaczy "Słońce/słońce"... Normalnie, napisałam do zespołu PWN.
Poważnie. :X

No, ciało niebieskie wypada przynajmniej wstawić. Ale lepiej - gwiazda. To przecież dzieci w przedszkolu już wiedzą, mamy XXI wiek! :X


____________
*w ramach ograniczeń, jak zawsze - reguły mają pierwszeństwo, ale można je naginać i łamać... Niekiedy. :P

[czarnykot]

I o tym właśnie pisałam wcześniej, Małgorzato... Też mnie to zdziwiło.

A swoją drogą, czy nie opuszczasz się aby? W poprzednim tygodniu wleciały dwa teksty i są wciąż niezwolnione do flekowania, a ja pragnę krwi! :P

[Małgorzata]

Na moim stole wiwisekcyjnym leżą teksty do druku - i one mają priorytet.
Właśnie skończyłam jatkę marynistyczną, a polerowanie zbioru opowiadań wymaga tylko paru szlifów, więc niedługo (mam nadzieję) będę znowu bardziej dyspozycyjna. :P
Znaczy, moja żądza krwi jest zaspokojona... :)))

[No-qanek]

A tak a propos interpunkcji, Małgorzato (skoro sama, w swej moderatorskiej "dostojencji", dołączyłaś się do offtopa) - czy nie masz wrażenie, że jest ona zbiorem ścisłych regułek natury czysto biurokratycznej, zamiast stanowić odpowiednik stosowanych w mowie pauz i akcentów bądź wspomagać jednoznaczne rozumienie tekstu?

No to teraz z innej rury - czy w takim razie pojawiające się w literaturze przez dekady sformułowania "planeta Ziemia" należy uznać za błąd?
A galaktyka Andromedy? A wyspa Borneo?

Czy we wszechświecie, gdzie jest i gwiazda Słońce, i stacja orbitalna Słońce i noszący taką nazwę bar sushi na wodnej planecie Gaudabia (and there's another one, you see) sformułowanie "Zbliżamy się do gwiazdy Słońce" rzeczywiście jest tak rażącym nadopisem?

[neularger]

Na moim stole wiwisekcyjnym leżą teksty do druku - i one mają priorytet.

Ale kota chyba sama chciała flekować...

No to teraz z innej rury - czy w takim razie pojawiające się w literaturze przez dekady sformułowania "planeta Ziemia" należy uznać za błąd?
A galaktyka Andromedy? A wyspa Borneo?

Tak ganiać się dookoła krzaka można jeszcze długo...
Andromeda to, i gwiazdozbiór, i serial sf, i imię żeńskie, i postać z mitologi greckiej... I galaktyka.
Dlatego, IMO, uszczegółowienie jest niezbędne. To nie jest nadopis. Z drugiej strony jeżeli z kontekstu wynika, że chodzi o wyprawę międzygalaktyczną, to ewentualnie można zrezygnować.
Borneo - nadopis, IMO.
"Planeta Ziemia" - ta zbitka nie jest nadopisem, jeżeli jest używana w funkcji emotywnej np. "Planeta Ziemia - dom wszystkich ludzi", ale, IMO, błędem będzie "Krążownik "Oko Centaura" wylądował na planecie Ziemi."

Czy we wszechświecie, gdzie jest i gwiazda Słońce, i stacja orbitalna Słońce i noszący taką nazwę bar sushi na wodnej planecie Gaudabia (and there's another one, you see) sformułowanie "Zbliżamy się do gwiazdy Słońce" rzeczywiście jest tak rażącym nadopisem?

W takim wszechświecie prawdopodobnie uszczegóławianie (bar,stacja orbitalna, gwiazda) będzie czasami koniecznie. Ale do tego chyba jeszcze trochę czasu mamy... :)

[czarnykot]

Ale kota chyba sama chciała flekować...

Właściwie mogłabym spróbować, jednak jest tu tyle osób, które mają w tym sporcie rozległe doświadczenie, że czerpię wynaturzoną przyjemność z samego czytania. :)

[Małgorzata]

A tak a propos interpunkcji, Małgorzato (skoro sama, w swej moderatorskiej "dostojencji", dołączyłaś się do offtopa) - czy nie masz wrażenie, że jest ona zbiorem ścisłych regułek natury czysto biurokratycznej, zamiast stanowić odpowiednik stosowanych w mowie pauz i akcentów bądź wspomagać jednoznaczne rozumienie tekstu?

Doskonale wiesz, że zawsze się włączam do offtopa, a potem muszę się upominać - o ile inny mod mnie nie pogoni wcześniej. :P
Marna ze mnie "dostojencja" - obawiam się... :X

Jeżeli chodzi o interpunkcję - właśnie tym jest, zestawem znaków do pauzowania, sposobem na wyróżnienie intonacji, zaakcentowanie hierarchii członów wypowiedzi. Trochę jak krzyżyki i bemole choćby. I nie, polska interpunkcja nie ma ani trudnych, ani biurokratycznych reguł - jest nawet całkiem logiczna (a przynajmniej mnie się taka wydaje).
Znaczy, nie, nie uważam, że to po prostu zestaw nieprzydatnych prawideł - wręcz przeciwnie, wcale nieźle oddaje "melodię" polskiej składni.
Na dodatek - nie są to reguły absolutne i sztywne, zarzut biurokratyczności zatem jest nieuprawniony. :P

A "zbliżamy się do gwiazdy Słońce" jest rażącym nadopisem. Wybaczyłabym tylko wtedy, gdyby to mówili Obcy - mali zieloni czy inni tacy... My, z planety Ziemia, mówimy: Słońce. :P